Η Πανδημία COVID-19 συνιστά ένα τεράστιο πρωτοφανές σοκ για ολόκληρο τον πλανήτη. Οι ζωές και η καθημερινότητα όλων έχουν αλλάξει. Ένα από τα μεγαλύτερα άγχη είναι κατά την προσπάθεια να παραμείνουμε υγιείς από τον ιό “άλλο κακό να μη μας βρει”, όπως για παράδειγμα το κακό του πονόδοντου! Τι γίνεται τότε; Μπορούμε να βρούμε εύκολα τον οδοντίατρο μας και να μας δώσει οδηγίες;
Τα ερωτήματα πολλά γι αυτό το λόγο το HellenicMail επικοινώνησε με τον οδοντίατρο Γεράσιμο Βλύσιδη ο οποίος ζει και εργάζεται στη Γλασκώβη για να μας ενημερώσει για το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στα οδοντιατρεία της Σκωτίας, τι θα συμβεί στο άμεσο μέλλον αλλά και να μας δώσει κάποιες χρήσιμες συμβουλές.
1. Ποια είναι η πραγματικότητα αυτήν τη στιγμή στα οδοντιατρεία της
Σκωτίας;
Από 23-03-2020 όλα τα οδοντιατρεία της Σκοτίας σταμάτησαν να δέχονται ασθενείς μετά από την παρότρυνση της κυβέρνησης και τις οδηγίες που εκδόθηκαν από τον CDO (Chief Dental Officer ) του NHS Scotland, με σκοπό την αποφυγή μετάδοσης της COVID -19.
‘Εκτοτε οι οδοντίατροι δεν μπορούν να βλέπουν ασθενείς για εξέταση ή για οδοντιατρικές εργασίες ρουτίνας.
Όλα τα οδοντιατρεία εργάζονται με λιγότερο προσωπικό και μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους μόνο τηλεφωνικά.
Οπότε όταν ένας ασθενής έχει κάποιο οδοντιατρικό πρόβλημα που τον απασχολεί θα επικοινωνήσει με το οδοντιατρείο που είναι εγγεγραμμένος. Η γραμματεία θα του κάνει κάποιες ερωτήσεις που αφορούν τον COVID19 (εάν έχει νοσήσει από COVID19, εάν έχει κάποια συμπτώματα κλπ). Κατόπιν εάν η γραμματεία κρίνει ότι πρόκειται για επείγον περιστατικό θα ζητήσει από τον οδοντίατρο που βρίσκεται εκείνη την ημέρα στην κλινική να επικοινωνήσει με τον ασθενή.
Οι επιλογές του οδοντιάτρου περιορίζονται στα εξής:
– Συμβουλές στοματικής υγιεινής
– Συνταγογράφηση αναλγητικών εφόσον υπάρχει ένδειξη
– Συνταγογράφηση αντιβιοτικών σκευασμάτων εφόσον υπάρχει ένδειξη
– Παραπομπή στα ειδικά διαμορφωμένα κέντρα (UDC CENTRES – Urgent Dental Care Centres) όπου μπορεί να δοθεί ανακουφιστική θεραπεία. Αυτό σημαίνει όμως κυρίως εξαγωγές και ίσως διάνοιξη δοντιού που έχει διαγνωστεί με οξεία πολφίτιδα ή ακρορριζική φλεγμονή. Σε αυτά τα κέντρα δεν υπάρχει η δυνατότητα για ενδοδοντική θεραπεία ή για οποιαδήποτε άλλη θεραπεία ρουτίνας.
2. Υπάρχουν χρεώσεις για αυτές τις συμβουλές;
Χρεώσεις για αυτές τις υπηρεσίες δεν υπάρχουν. Είναι όλες δωρεάν είτε πρόκειται για απλή τηλεφωνική συνομιλία και έκδοση συνταγής είτε για παραπομπή στα UDC.
3. Υπάρχει φόβος επιπλοκής της υγείας όταν ένας ασθενείς με πόνο φοβάται
λόγω Κορωνοϊού και αναβάλει την επικοινωνία με οδοντίατρο; Τι θα
συμβουλεύατε στην περίπτωση αυτή τους ασθενείς;
Δυστυχώς έχει παρατηρηθεί αυξημένος φόβος των ασθενών με κάποιο οδοντιατρικό πρόβλημα ή γενικά πρόβλημα υγείας στην αναζήτηση βοήθειας από τον Γενικό Ιατρό τους ή τον Οδοντίατρό τους. Αυτός ο φόβος είναι εν μέρει δικαιολογημένος δεδομένων των συνθηκών, αλλά οι ασθενείς θα πρέπει να καταλάβουν ότι ένα πρόβλημα που θα αφεθεί χωρίς διάγνωση και αντιμετώπιση μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι πραγματικά επικίνδυνο. Η συμβουλή μου είναι λοιπόν οι ασθενείς να μην διστάζουν να επικοινωνήσουν με τον οδοντίατρό τους που είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος και έχει λάβει όλες τις απαραίτητες οδηγίες για να κατευθύνει ασφαλώς τον ασθενή προς επίλυση του προβλήματός του.
4. Τι αλλάζει από 22 Ιουνίου; Μέχρι πόσο μακρυά χρονικά είστε
ενημερωμένοι οι οδοντίατροι για τα πλάνα της σκωτσέζικης κυβέρνησης
σχετικά;
Μετά τις ανακοινώσεις της Πρωθυπουργού της Σκοτίας F.M Nicola Sturgeon τα οδοντιατρεία της χώρας δύνανται να ανοίξουν τις πόρτες τους στο κοινό από 22/06/2020 αφού περνάμε στη λεγόμενη δεύτερη φάση (Phase 2).
Απλά να σημειώσω εδώ ότι είναι πολύ πιθανό να μην καταφέρουν όλα τα οδοντιατρεία να ξεκινήσουν στις 22/06/2020. Ο λόγος βρίσκεται στη δυσκολία ανεύρεσης αυτών που λέμε Μέτρα Ατομικής Προστασίας ( ΜΑΠ ) ή Personal Protective Equipment (PPE). Από τις οδηγίες που έχουμε λάβει για να μπορέσει ένα οδοντιατρείο να ξεκινήσει να δέχεται ασθενείς με ασφάλεια θα πρέπει να έχει πάρει συγκεκριμένα μέτρα προφύλαξης όπως συγκεκριμένο τύπο μάσκας για συγκεκριμένες θεραπείες, προστατευτικές προσωπίδες, προστατευτικές οθόνες στους χώρους της γραμματείας, ειδικές σημάνσεις στο πάτωμα, θερμόμετρα κλπ. Η ανεύρεση αυτών είναι μια δύσκολη διαδικασία καθώς υπάρχει παγκόσμια έλλειψη και ίσως να χρειαστεί παραπάνω χρόνος σε ορισμένα οδοντιατρεία να προετοιμαστούν κατάλληλα.
Επίσης πρέπει να αναφερθεί εδώ και η βοήθεια που λαμβάνουν τα οδοντιατρεία από τα τοπικά Συμβούλια Υγείας ( Health Boards ) τα οποία έχουν ένα συγκεκριμένο αριθμό PPE που διανέμεται σε κάθε οδοντιατρείο και σίγουρα θα βοηθήσει στην πιο ομαλή μετάβαση στην Δεύτερη Φάση.
Οι οδοντιατρικές πράξεις που θα επιτρέπονται στα οδοντιατρεία της χώρας κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης είναι αυστηρά μόνο εκείνες που δεν παράγουν το λεγόμενο αερόλυμα (non Aerosol Generating Procedures). Παράδειγμα τέτοιων πράξεων είναι οι εξαγωγές , προσωρινή έμφραξη, ακτινογραφίες κλπ.
Αερόλυμα δημιουργείται όταν χρησιμοποιείται ο τροχός υψηλών και χαμηλών ταχυτήτων καθώς και η υδρο/αεροσύριγγα και ο υπέρηχος που χρησιμοποιεί ο οδοντίατρός σας κατά τον καθαρισμό.
Στην περίπτωση που υπάρχει ανάγκη για μια οδοντιατρική πράξη που θα παράξει αερόλυμα, ο οδοντίατρός σας θα σας παραπέμψει στα UDC που έχουν την αρμοδιότητα και την δυνατότητα να πραγματοποιήσουν τέτοιου είδους θεραπείες.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει μια διάκριση σε οδοντιατρεία NHS και Private ( αμιγώς ιδιωτικά δηλαδή).
Τα αμιγώς ιδιωτικά οδοντιατρεία έχουν την δυνατότητα εφόσον είναι κατάλληλα προετοιμασμένα και εξοπλισμένα να προχωρήσουν και σε εργασίες που παράγουν αερόλυμα. Συνιστάται ο ασθενής να επικοινωνεί με το εκάστοτε οδοντιατρείο προκειμένου να ενημερώνεται για τις παροχές του οδοντιατρείου αυτού.
Αυτή η δεύτερη φάση είναι άγνωστο πόσο θα κρατήσει και οποιαδήποτε προσπάθεια για εκτίμηση της διάρκειας θα είναι καθαρά τυχαία.
5. Πως θα υποδέχεστε τους ασθενείς; Ποια τα μέτρα προστασίας οδοντιάτρων
και ασθενών;
Κάθε οδοντιατρική κλινική έχει θεσπίσει τα SOP (Standard Operating Procedures ) που καθορίζουν την διαδικασία προσέλευσης των ασθενών στα οδοντιατρεία. Ένα παράδειγμα είναι το βίντεο στο παρακάτω link (https://www.mydentist.co.uk/patient-information/patient-safety) που περιγράφει αυτή τη διαδικασία που θα πραγματοποιείται από τα οδοντιατρεία της εταιρείας Mydentist στην οποία και εργάζομαι. Πιθανόν να υπάρχουν μικρές διαφοροποιήσεις από κλινική σε κλινική αλλά αυτό το βίντεο θα σας δώσει μια γενική ιδέα για τι να περιμένετε κατά την άφιξή σας σε οδοντιατρείο κατά τη δεύτερη φάση.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι είναι απαραίτητη η χρήση μάσκας στους χώρους υγείας.
6. Πείτε μας, Ποια είναι οι σωστή καθημερινή ρουτίνα για την υγιεινή
του στόματος των ενηλίκων και ποια των παιδιών ώστε να μη χρειαστούν τη
βοήθεια ενός οδοντογιατρού κατά την πανδημία;
Όπως γίνεται κατανοητό οι ασθενείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με την στοματική τους υγιεινή καθώς η δυνατότητα επίσκεψης στον οδοντίατρο κατά την διάρκεια της πανδημίας είναι περιορισμένη και είναι άγνωστο πόσο θα διαρκέσει αυτό.
Θα πρέπει οι ασθενείς να ακολουθούν τις οδηγίες που έχουν λάβει από τους οδοντιάτρους τους και να μην διστάζουν να επικοινωνήσουν μαζί τους εάν έχουν κάποια απορία ή και πρόβλημα.
Μερικές οδηγίες μπορούν να συνοψιστούν στα εξής :
– Να εφοδιαστείτε με αρκετά μέσα οδοντιατρικής υγιεινής ( οδοντόβουρτσα, οδοντόκρεμα, οδοντικό νήμα κλπ ). Δηλαδή να υπάρχει αρκετή ποσότητα στο σπίτι για να μπορούν να βουρτσίζουν τα δόντια τους όλοι στο σπίτι 2 φορές την ημέρα και να κάνουν μια φορά την ημέρα μεσοδόντιο καθαρισμό.
– Περιορισμός στην πρόσληψη ζάχαρης
– Μερικές σημαντικές οδηγίες όταν βουρτσίζετε τα δόντια σας
- Χρησιμοποιήστε οδοντόκρεμα με φθόριο
- Ποσότητα οδοντόκρεμας όχι περισσότερο από το μέγεθος ενός μπιζελιού
- Βούρτσισμα για 2 λεπτά
- Βούρτσισμα τουλάχιστον 2 φορές τη μέρα ( πρωί και βράδυ πριν τον ύπνο)
– Καλέστε τον οδοντίατρό σας σε περίπτωση πόνου
– Μην ξεχνάμε την οδοντιατρική φροντίδα των παιδιών μας. Βουρτσίζουμε τα δόντια των παιδιών από την στιγμή που αυτά ανατείλουν. Μια καλή ιδέα είναι να βουρτσίζουμε τα δόντια μας μαζί με τα παιδιά μας ώστε να καταλάβουν ότι είναι μια καλή και φυσιολογική ρουτίνα.
7. Τέλος, έχετε κάτι άλλο να προσθέσετε ή να συμβουλεύεστε τους ασθενείς;
Η πανδημία είναι μια πρωτόγνωρη κατάσταση για όλους μας. Κανείς μας δεν έχει βρεθεί αντιμέτωπος με κάτι παρόμοιο. Το ίδιο και οι κυβερνήσεις. Το Ηνωμένο Βασίλειο και συγκεκριμένα η Σκοτία δεν αποτελεί εξαίρεση.
Χρειάζεται λοιπόν υπομονή από όλους μας. Θα πρέπει ο κόσμος να γνωρίζει ότι οι οδοντίατροι κάνουμε ότι είναι απαραίτητο για να μπορέσουν και πάλι τα οδοντιατρεία μας να δέχονται τους ασθενείς με ασφάλεια .
Η επιστροφή στην “κανονικότητα” ίσως να μην είναι πολύ μακριά. Το ερώτημα είναι πως θα μοιάζει αυτή η “κανονικότητα”.
Εύχομαι καλή δύναμη σε όλους και υπομονή.
Γεράσιμος Βλυσίδης, Οδοντίατρος.
Ο Γεράσιμος Βλυσίδης είναι απόφοιτος της Οδοντιατρικής Σχολής – Ιατρικού Πανεπιστημίου της Σόφιας, Βουλγαρία, με μετεκπαίδευση στα Οδοντιατρικά εμφυτεύματα (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 2009-2010 καθώς και Ultimate Implant Year Course Glasgow, Scotland, UK 2011-2012). Συμμετείχε σε πολλά μετεκπαιδευτικά οδοντιατρικά σεμινάρια καθώς και ως εκπαιδευτής της Ευρωπαϊκής εταιρείας καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης. Η οδοντιατρική εργασιακή του εμπειρία ξεκινάει το 2000 ως οδοντίατρος σε ιδιωτικό οδοντιατρείο στην Αθήνα ενώ από το 2011 μέχρι σήμερα εργάζεται ως οδοντίατρος στη Γλασκώβη, Σκωτία. Είναι μέλος του Οδοντιατρικού Συλλόγου Αθηνών και του Γενικού Οδοντιατρικού Συμβουλίου Ηνωμένου Βασιλείου. Για περισσότερες πληροφορίες θα τον βρείτε στην Κλινική, Langside Dental and Implant Centre, 204 Βattlefield road, G42 9HN, Glasgow, UK όπου και εργάζεται από το 2013 έως και σήμερα ως συνεργάτης.
