Κατά πως φαίνεται, μετά από κάποιες μέρες με την κατάσταση –φαινομενικά τουλάχιστον- στα όρια, στο Αιγαίο έχουμε αποκλιμάκωση. Οι δυο στόλοι που είχαν βρεθεί απειλητικά ο ένας απέναντι στον άλλο έτοιμοι για δράση, επιστρέφουν στην βάση τους, ο καθένας θριαμβευτής στα αυτιά του εσωτερικού ακροατηρίου. Απολύτως λογικό, αφού οι εντυπώσεις είναι σημαντική παράμετρος, ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με τόσο ευαίσθητα θέματα που αγγίζουν το θυμικό των λαών.
Για να είμαι ειλικρινής γνωρίζω πολύ λίγα για το τι πραγματικά συνέβη. Προσπαθώντας να ενημερωθώ από διάφορες πηγές του εξωτερικού (BBC, CNN, Le Monde, RT, Al Jazeera etc.) με έκπληξη διαπίστωσα ότι το θέμα δεν έπαιζε πουθενά, oύτε καν στις «επιφυλλίδες»! Ακόμα και το CNN Turk δεν είχε την διαμάχη στο Αιγαίο πρώτη είδηση, ενώ στον ελληνικό τύπο μαζί με τα ελληνοτουρκικά πρωταγωνιστούσαν και άλλες ειδήσεις της επικαιρότητας. Όλη αυτή η αντιμετώπιση ήταν ασύμβατη με την εμπόλεμη κατάσταση που έδειχνε να διαμορφώνεται. Το αβίαστο συμπέρασμα είναι ότι ο διεθνής τύπος εκτιμούσε ότι τα τεκταινόμενα δεν είναι ανησυχητικά κι αποτελούν περισσότερο μια μάχη εντυπώσεων.
Στην εποχή των ηλεκτρονικών φόρα και των κοινωνικών δικτύων που επιτρέπουν την άμεση διάχυση οποιασδήποτε πληροφορίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται, η σημασία των εντυπώσεων έχει αυξηθεί δραματικά. Από εκεί που οι εντυπώσεις έπαιζαν έναν ρόλο συμπληρωματικό των γεγονότων, έχουν φτάσει να έχουν μεγαλύτερη αξία από αυτά κι ενίοτε να τα αντικαθιστούν ολοκληρωτικά. Δημιουργείται η αίσθηση ότι στις μέρες μας κύριο μέλημα των πολιτικών ηγεσιών είναι το πετυχημένο «σερβίρισμα» των αποφάσεων στον κόσμο και λιγότερο η λήψη των αποφάσεων καθεαυτή, η οποία συχνά μοιάζει να λαμβάνει χώρα κάπου αλλού. Συγχρόνως –διόλου τυχαία- η διαπλοκή των ΜΜΕ με την πολιτική εξουσία και κυρίως με τους ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες είναι μεγαλύτερη από ποτέ.
Υπήρξε ένα σημείο καμπής που η τάση αυτή, ότι δηλαδή οι εντυπώσεις έχουν μεγαλύτερη σημασία απο την ίδια την αλήθεια, έγινε εμφανής. Αυτό το σημείο ήταν ο πόλεμος του Ιράκ. Στην Ελλάδα είμαστε «σκληραγωγημένοι» στην θέα ενός πολιτικού να λέει ξεδιάντροπα ψέματα, για την δυτική κοινή γνώμη όμως τα ψέματα για τα όπλα μαζικής καταστροφής που δικαιολόγησαν την εισβολή ήταν ένα σοκ. Ο κόσμος άρχισε να χάνει την εμπιστοσύνη του στις πολιτικές ηγεσίες και στα κατεστημένα ΜΜΕ και άρχισε να αναζητεί την ενημέρωση αλλού και να ασπάζεται οποιαδήποτε εναλλακτική ερμηνεία. Την ίδια ώρα οι πολιτικές ηγεσίες αναγκάστηκαν να εξελίξουν όλο και περισσότερο τα επικοινωνιακά προπετάσματα καπνού για να καμουφλάρουν τις πιο δυσάρεστες πλευρές των αποφάσεών τους, κάνοντάς το άλλοτε πιο εκλεπτυσμένα κι άλλοτε πιο χοντροκομμένα. Για να αναφερθώ σε κάποια πρόσφατα παραδείγματα, ο πλανητάρχης Ντόναλντ Τραμπ (από τους πρωτεργάτες αυτής της πρακτικής) επιτίθεται στο twitter με ύφος πεζοδρομίου στον Κιμ-Γιονγκ-Ουν ενώ στην ουσία οι σχέσεις τους είναι ομαλές, προχωρά στην ακραία εκτέλεση του Ιρανού στρατηγού Σουλεϊμανί την ώρα που αποφασίζει να αποχωρήσει από την Μέση Ανατολή, Ρωσία και Τουρκία μαλώνουν κάθε λίγο και λιγάκι ενόσω μοιράζουν την πίτα της Ανατολικής Μεσογείου προς όφελός τους, και στα καθ’ημάς Ελλάδα και Τουρκία εμφανίζονται έτοιμες για πόλεμο λίγο πριν προχωρήσουν στην διευθέτηση των διαφορών τους.
Καθώς περνούν τα χρόνια, η παγκόσμια πολιτική σκηνή αρχίζει να μοιάζει στον κόσμο του WWE, της Αμερικάνικης επαγγελματικής πάλης δηλαδή, με την οποία ο Τραμπ έχει ασχοληθεί στο παρελθόν κι έχει μεταφέρει στοιχεία της στον τρόπο που πολιτεύεται. Αντισυμβατικές φιγούρες με οξεία ρητορική ξεπηδούν από παντού προκαλώντας πολύ θόρυβο, συμμαχίες εναλλάσσονται με βεντέτες και κοκορομαχίες, ένα ατελείωτο show με σκοπό να κρατάει τα πλήθη καθηλωμένα και με θολωμένη οπτική για τα θέματα που χρήσιμο θα ήταν να μην ασχολούνται.
Αυτή η κατάσταση όμως δεν είναι υγιής. Καταρχάς υπάρχει πάντα ο κίνδυνος κάποιου σοβαρού πολιτικού ατυχήματος, λόγου χάρη το Brexit, ο Κάμερον προχώρησε στο δημοψήφισμα για επικοινωνιακούς λόγους όντας σίγουρος ότι θα το κερδίσει αλλά φευ! Επιπλέον σταδιακά διαβρώνεται ακόμα περισσότερο η γνώμη των πολιτών για τους πολιτικούς και την κοινοβουλευτική δημοκρατία, καθώς νιώθουν ότι εμπαίζονται κι ότι όχι μόνο δεν συμμετέχουν στην λήψη των αποφάσεων αλλά ούτε καν ενημερώνονται για αυτές. Κινδυνεύουμε να φτάσουμε στο σημείο που η επιλογή της δημοκρατίας δεν θα είναι αυτονόητη, ήδη κάποιες χώρες –ακόμα και ευρωπαϊκές- φλερτάρουν με την απολυταρχική διακυβέρνηση.
Τέλος, δημιουργείται το καίριο ερώτημα, «ποιος γράφει τα σενάρια;». Στο WWE υπάρχει μια επιτροπή με προεξέχων μέλος έναν κύριο Vince McMahon, η οποία γράφει τα σενάρια των αγώνων. Οι παλαιστές καλούνται να τα ακολουθήσουν με όσο γίνεται πιο εντυπωσιακό τρόπο προς τέρψη του φιλοθεάμονος κοινού. Δεδομένης της πολυπλοκότητας του σύγχρονου κόσμου, όσο η ουσία της πολιτικής βρίσκεται θαμένη κάτω από στρώματα εντυπώσεων, θα δημιουργούνται θεωρίες συνωμοσίας για το ποιος και με ποιον τρόπο λαμβάνει τις αποφάσεις. Και οι πολιτικοί που θα καλούνται να τις εφαρμόσουν αντί να προστατευτούν από το νέφος των εντυπώσεων που οι ίδιοι δημιουργούν για να προστατευτούν, θα λοιδωρούνται ως άβουλοι, ανίκανοι, ή το χειρότερο προδότες.
