«Δεν είσαι η μόνη, δεν είσαι μόνη»! Μορφές Βίας Κατά των Γυναικών και Δομές Αντιμετώπισής τους
Τον τελευταίο καιρό έχει ανοίξει ένας τεράστιος διάλογος για την κακοποίηση και την σεξουαλική παρενόχληση των γυναικών. Δυστυχώς, αυτές οι ιστορίες βγαίνουν δύσκολα στο φως αν και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό γυναικών έχει βιώσει κάποια στιγμή στη ζωή της σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό της. Η 25η Νοεμβρίου ανακηρύχτηκε ως Διεθνή Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 17 Δεκεμβρίου του 1999.
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, περίπου 13 εκατομμύρια γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν πέσει θύματα σωματικής βίας, δηλαδή ποσοστό της τάξης του 7 % των γυναικών ηλικίας 18–74 ετών! 3,7 περίπου εκατομμύρια γυναίκες έχουν υποστεί σεξουαλική βία, ποσοστό 2 % των γυναικών ηλικίας 18–74 ετών! Μία στις 20 γυναίκες (5 %) έχει πέσει θύμα βιασμού από την ηλικία των 15 ετών και άνω και 18 % των γυναικών έχουν πέσει θύματα εξακολουθητικής παρενόχλησης από την ηλικία των 15 ετών και άνω. Επίσης, περίπου το 12 % των γυναικών έχουν βιώσει κάποια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης ή κάποιο συναφές περιστατικό από κάποιον ενήλικα πριν από την ηλικία των 15 ετών. Και τέλος, το ήμισυ όλων των γυναικών στην ΕΕ (53 %) αυτοπεριορίζουν τις μετακινήσεις τους στον δημόσιο χώρο από φόβο μήπως υποστούν σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση.
Μορφές Βίας Κατά των Γυναικών
Βία Κατά των Γυναικών
Αυτή η μορφή βίας έχει ως αποτέλεσμα την σωματική, ψυχολογική, σεξουαλική ή οικονομική βλάβη των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων των απειλών, τον εξαναγκασμό ή την αυθαίρετη στέρηση ελευθερίας. Αποτελεί παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων καθώς αποτελεί πράξη βίας που βασίζεται αποκλειστικά στο φύλο.
Βία Μεταξύ των Ερωτικών Συντρόφων
Πρόκειται για το σύνολο πράξεων μίας επιθετικής και καταναγκαστικής συμπεριφοράς που έχουν συνήθως ως στόχο γυναίκες και κορίτσια. Λόγω του συναισθήματος του φόβου, της ντροπής ή της αδυναμίας των γυναικών, δεν γνωστοποιούνται συχνά τέτοιες ιστορίες με αποτέλεσμα να μην καταδικάζονται τέτοιες καταστάσεις.
Ακρωτηριασμός Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων
Πρακτική μερικής ή ολικής αφαίρεσης ή τραυματισμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων όχι για λόγους υγείας.
Γυναικοκτονία
Πρόκειται για δολοφονίες γυναικών και κοριτσιών εξαιτίας του φύλου τους. Ο όρος περιγράφει την άσκηση βίας από ερωτικό σύντροφο, τον βασανισμό και την δολοφονία γυναικών ως απόρροια μισογυνισμού, τη δολοφονία κοριτσιών ως «έγκλημα λόγω τιμής» και άλλες μορφές δολοφονία που συνδέονται με εμπόριο ναρκωτικών, εμπορία γυναικών και κοριτσιών ή το οργανωμένο έγκλημα.
Εγκλήματα Τιμής
Πράξεις ακραίας βίας που διαπράττονται κυρίως από τα αρσενικά μέλη μίας οικογένειας καθώς θεωρούν πως κάποια θηλυκή συμπεριφορά ντρόπιασε ή πρόκειται να ντροπιάσει την τιμή της οικογένειας.
Ενδοοικογενειακή Βία
Πρόκειται για όλες τις πράξεις, σωματικής/σεξουαλικής/ψυχολογικής ή οικονομικής βίας, οι οποίες συμβαίνουν εντός της οικογένειας μεταξύ των συζύγων ή ακόμα και πρώην συζύγων που διέμεναν κάποτε στην ίδια στέγη.
Καταναγκαστική Στείρωση
Πρόκειται για διαδικασία ελέγχου και απόφασης άλλου ατόμου για θέματα αναπαραγωγής μίας γυναίκας ή συγκεκριμένης ομάδας γυναικών.
Οικονομική Βία
Πράξεις ελέγχου και παρακολούθησης όσον αφορά τη χρήση και διανομή χρημάτων. Συγκεκριμένα συμπεριλαμβάνονται πράξεις όπως κλοπή προσωπικής περιουσίας, περιορισμός ατομικής ελευθερίας με σκοπό να μην δαπανηθούν χρήματα, ζημία περιουσίας, μη καταβολή διατροφής κ.ά.
Σεξουαλική Βία
Η σεξουαλική βία περιλαμβάνει τη διάπραξη μη συναινετικής σεξουαλικής πράξης με εξαναγκασμό της γυναίκας να συμμετέχει σε πράξεις σεξουαλικού χαρακτήρα παρά τη θέλησή της.
Εξακολουθητική Παρενόχληση
Πρόκειται για πράξεις παρακολούθησης ή παρενόχλησης όπου ο θύτης αναπτύσσει εμμονική συμπεριφορά θέτοντας σε κίνδυνο την προσωπική και κοινωνική ζωή του θύματος και των οικείων του.
Βιασμός
Σύμφωνα με το άρθρο 336 ΠΚ (Ν.4619/2019) νομικά υφίστανται οι εξής περιπτώσεις βιασμού: ο εξαναγκασμός άλλου σε επιχείρηση ή ανοχή γενετήσιας πράξης με τη χρήση σωματικής βίας ή απειλής σοβαρού και άμεσου κινδύνου ζωής ή σωματικής ακεραιότητας, το διακεκριμένο έγκλημα του ομαδικού βιασμού, το διακεκριμένο έγκλημα του θανατηφόρου βιασμού και η επιχείρηση γενετήσιας πράξης χωρίς τη συναίνεση του παθόντος (παθούσας).
Ολοένα και περισσότεροι σύλλογοι και δομές ιδρύονται και μάχονται για να προστατέψουν και να συμβουλεύσουν τις κακοποιημένες γυναίκες. Μερικά από αυτά είναι:
Γραμμή SOS 15900
Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Κέντρο Έρευνας και Υποστήριξης Θυμάτων Κακοποίησης και Κοινωνικού Αποκλεισμού
Συμβουλευτικό Κέντρο Κακοποιημένων Γυναικών Αθήνας
Ξενώνας Φιλοξενίας των Αθηνών για Γυναίκες- Θύματα Βίας και τα παιδιά τους
Συμβουλευτικό Κέντρο Αθήνας
Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών- Θυμάτων Βίας του Δήμου Θεσσαλονίκης
Ξενώνας Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών του Δήμου Κοζάνης
Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών του Δήμου Λαρισαίων
Ξενώνας Φιλοξενίας του Δήμου Πειραιά
Συμβουλευτικό Κέντρο του Δήμου Σερρών
Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών του Δήμου Ηρακλείου
Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών του Δήμου Βόλου