Πόσο οικείο είναι πλέον να λαμβάνουμε δήθεν καλές, φιλικές και ευγενικές συμπεριφορές που κρύβουν, όμως, κακές προθέσεις; Τόσο συχνό και αναγνωρίσιμο αν έχεις εξασκηθεί στο να τις διαισθάνεσαι, εγκαίρως, και να αποστασιοποιείσαι. Όταν ακούς ένα κομπλιμέντο και αντί να νιώθεις όμορφα, νιώθεις δυσάρεστα, μην αναρωτηθείς, απαραίτητα, αν κάτι πάει στραβά με σένα… Η αρνητική χροιά των συναισθημάτων ενός ατόμου είναι διάχυτη παντού, στο βλέμμα, στα συναισθήματα, σ’ αυτό το άυλο που εκπέμπεται και είναι δύσκολο να το περιγράψεις με λόγια. Είναι, όμως, εύκολα αντιληπτό αν έχεις εξασκηθεί στο να αντιλαμβάνεσαι τα συναισθήματα των άλλων και δε μένεις μόνο στα λόγια που ακούς.
Ποικίλα παραδείγματα από την καθημερινή μας ζωή. Άπειρα… Σε ένα χώρο εργασίας, άτομα που έχεις μόνο τυπικές σχέσεις, το να σε αποκαλούν με ένα υποκοριστικό ή ξενικό όνομα, επιφανειακά εκφράζει μια δήθεν «φιλική» διάθεση, αλλά στην ουσία μια τόσο ξεκάθαρα, υποτιμητική και χειριστική διάσταση. Άτομα που προσπαθούν να σε ομαδοποιήσουν, να σε κατατάξουν στην ίδια αρνητική κατηγορία με τους ίδιους… αντί να εκφραστούν μόνο για τον εαυτό τους, γενικεύουν, λες και μια κατάσταση ισχύει για όλους… από τέχνασμα, επίσης, δεν λεν το Χ αρνητικό μόνο για σένα, αλλά βάζουν μέσα και τον εαυτό τους… Λέει η άλλη στη φίλη της, «γεράσαμε… ή παχύναμε… ή περνάμε χάλια… ή οτιδήποτε αρνητικό…»…
Η απάντηση, ίσως, θα έπρεπε να είναι «λυπάμαι που νιώθεις τόσο άσχημα για τον εαυτό σου»… Άλλη περίπτωση, όταν προσπαθούν, δήθεν, να σε προστατέψουν και σου μεταφέρουν άσχημα λόγια που άκουσαν για σένα από τον τάδε ή ακόμα χειρότερα υπονοούν αρνητικά πράγματα χωρίς να πουν κάτι ευθέως… Πόσο υποκριτικό… Μάλλον το δηλητήριο τους προσπαθούν να ρίξουν κάπου για να μην το καταπιούν. Οι αδιάκριτοι και κουτσομπόληδες… μια κατηγορία από μόνη της… τι να πει κανείς γι’ αυτούς; Θέλουν να μάθουν τα νέα σου, από δήθεν ενδιαφέρον, αλλά μόλις γυρίσεις το κεφάλι έχουν πέσει οι πρώτες πισώπλατες μαχαιριές και τα κακεντρεχή σχόλια…
Αυτά και πολλά ακόμα, όπως η κολακεία, ο Σέξπιρ είπε, «αυτός που αγαπάει να τον κολακεύουν, είναι άξιος του κόλακα», και ο Βολτέρος «Αν μισώ τους τυράννους, πολύ περισσότερο μισώ τους κόλακες». Ο συναισθηματικός εκβιασμός κάθε είδους, όπως η θυματοποίηση, μέσα από το κλάμα ή το θυμό, η δημιουργία σύγχυσης, κ.λπ.
Πως αντιμετωπίζουμε όμως τέτοιες καταστάσεις;
Καταρχάς, να θυμόμαστε ότι τα συναισθήματα που μας δημιουργούν τα άτομα αυτά, είναι πιο σημαντικά από τα λόγια που μας λεν… δεν πρέπει να τα αγνοούμε, ούτε να τα εκλογικεύουμε. Η προτεραιότητα είναι σε μας.
Είναι σημαντικό να έχουμε εμπιστοσύνη στην διαίσθηση μας και να μας προστατεύουμε, τόσο με την συναισθηματική, όσο και με την φυσική μας αποστασιοποίηση. Οι ενοχές και οι τύψει δε βοηθάν, η απομάκρυνση δε ενός τέτοιου ατόμου από το φιλικό μας περιβάλλον ίσως να είναι απαραίτητη για την ψυχική μας υγεία.
v
